patlamaya dayanıklı vantilatör

Patlamaya dayanıklı vantilatör, grizu ve kömür tozu gibi patlayıcı atmosfer bulunan maden ocaklarında güvenli havalandırma sağlamak için tasarlanmış, alev sızdırmaz yapı ve kıvılcım önleyici tasarıma sahip özel bir havalandırma ekipmanıdır. Yeraltı kömür madenlerinde gaz ve toz birikimi, kontrol altına alınmadığı takdirde ciddi patlama riskleri doğurur. Patlamaya dayanıklı vantilatörler, hem taze havayı çalışma alanlarına taşımak hem de kirli ve gazlı havayı güvenli güzergâhlardan uzaklaştırmak için kullanılır.

Bu tip vantilatörlerin gövdeleri, alev sızdırmaz standartlara uygun şekilde imal edilir. İç kısımda oluşabilecek kıvılcım veya yanma ürünlerinin dış ortama geçmesini engelleyen gövde yapısı, patlayıcı gaz karışımlarının tutuşturulmasını önler. Elektrik motoru, bağlantı kutuları ve kumanda elemanları da patlamaya dayanıklı tasarım esaslarına göre seçilir. Ayrıca vantilatör çarklarında kullanılan malzemeler antistatik özellikte olup, sürtünme sırasında kıvılcım oluşumunu en aza indirir.

Patlamaya dayanıklı vantilatörler, maden havalandırma sisteminin farklı kademelerinde görev alabilir. Ana havalandırma istasyonlarında yüksek debi ve basınç sağlayan büyük üniteler, yeraltında ise lokal havalandırma için kullanılan daha küçük çaplı vantilatörler tercih edilir. Eksenel veya radyal tasarım seçimi, havalandırma hattının uzunluğu, basınç gereksinimi ve montaj koşullarına bağlıdır. Her durumda cihazın patlamaya dayanıklı özelliği, madenin gaz koşullarına ve ilgili güvenlik mevzuatına uygun olmalıdır.

Patlamaya dayanıklı vantilatör seçimi yapılırken, madenin gaz içeriği, hava ihtiyacı, galeri direnci ve çalışma düzeni dikkate alınmalıdır. Havalandırma hesabından elde edilen debi ve basınç gereksinimlerine göre uygun model ve güçte vantilatör belirlenir. Yetersiz kapasite, patlayıcı atmosferin seyreltilmesini zorlaştırarak güvenlik riskini artırabilir; gereğinden büyük kapasite ise gereksiz enerji tüketimine ve gürültü artışına neden olabilir. Bu nedenle doğru çalışma noktası hedeflenerek projelendirme yapılmalıdır.

Düzenli bakım, patlamaya dayanıklı vantilatörlerin güvenilirliğini doğrudan etkiler. Gövde contalarının, bağlantı flanşlarının ve elektrik ekipmanlarının sızdırmazlığı düzenli olarak kontrol edilmelidir. Çark yüzeylerinde biriken toz ve kirler temizlenmeli, rulmanlar uygun periyotlarla yağlanmalı ve titreşim seviyeleri izlenmelidir. Ayrıca gaz ölçüm ve havalandırma izleme sistemleriyle birlikte çalıştırıldığında, patlamaya dayanıklı vantilatörler maden işletmesinde yüksek güvenlik düzeyine sahip, uzun ömürlü ve verimli bir havalandırma çözümü sunar.