در شرایط دمای بالا یا خوردگی شدید، سیستمهای آببندی و روانکاری فن با خطراتی مانند نشت دینامیکی، فشل روانکار و فرسایش سریع قطعات مواجه هستند. این مقاله به صورت جامع به معرفی راهحلهای مطمئن از منظر انتخاب شکل آببندی، مواد آببندی مقاوم به حرارت بالا، فرمولاسیون روانکارهای مقاوم به خوردگی و مانیتورینگ آنلاین پرداخته و تضمین میکند که فن در محیطهای دشوار بهطور طولانیمدت و ایمن کار کند.
۱. چالشهای محیطی و نیازها
شرایط دمای بالا: در محیطهای مثل دفع دود، گوگردزدایی، متالورژی دما میتواند به200–400 ℃ برسد، و آببندها و روانکارهای معمولی بهراحتی ناکام میمانند؛
محیطهای خوردنده: گازهای ضایعاتی اسیدی، قلیایی یا حاوی کلرید میتوانند فلز و فیلم روغنی را فرسوده کنند؛
قابلیت اطمینان عملیاتی: نشت نهتنها بهرهوری را کاهش میدهد بلکه میتواند موجب حوادث ایمنی شود، و کمبود روانکاری میتواند موجب سایش یاتاقانها و چرخدندهها شود.
۲. انتخاب فناوری آببندی
آببندی مکانیکی
کربید سیلیکون/سطوح سرامیکی: دارای مقاومت عالی در برابر سایش و خوردگی در دمای بالا؛
روانکاری مستقل دو سطحی: استفاده از محیط بافر (مانند نیتروژن داغ یا مه روغنی) برای جدا کردن محیط اصلی، همراه با سیستم نظارت بر نشت یک طرفه؛
آببندی پرکننده
الیاف گرافیتی پیچیده دما بالا: تحمل دما تا450 ℃، با تحمل نشت کوچک؛
PTFE (پلیتترافلورواتیلن) پوشش داخلی: مقاومت در برابر خوردگی شیمیایی، اصطکاک کم، اما مقاومتی در برابر سایش با کمک فریم فلزی؛
آببندی مغناطیسی
به طور معمول برای محیطهای قابل اشتعال، انفجاری یا شدیداً خورنده استفاده میشود، طراحی بدون تماس و نشت صفر، نیاز به همراهی با سیستم روانکاری و خنککننده داخلی دارد.
۳. پیکربندی فناوری روانکاری
گریس دمای بالا
گریس سیلیکونی سنتزی: مناسب برای200–250 ℃، مقاوم در برابر اکسیداسیون و تبخیر پایین؛
روغن فلوروی (PFPE): دما را میتواند بالاتر از300 ℃ تحمل کند و نسبت به محیطهای اسیدی، قلیایی و بخار پایدار است؛
روانکارهای جامد
پوششهای ترکیبی گرافیت و دیسولفید مولیبدن: در دماهای بسیار بالا تشکیل لایه خود روانکار؛
پودرهای روانکار و روانکارهای فیلمی: با فناوری اسپری یا آغشتهسازی، مقاومت به سایش سطحی را افزایش میدهند؛
سیستمهای تامین روغن خودکار
سردکننده روغن گردشی: روانکار داغ به مبدل حرارتی خارجی پمپاژ میشود و سپس باز میگردد تا دما و ویسکوزیته روغن حفظ شود؛
دستگاه اضافهکننده گریس آنلاین: بر اساس بازخورد لرزش و دما، گریس را بهصورت کمی تأمین میکند، از تأمین بیش از حد یا ناکافی جلوگیری میکند.
۴. مانیتورینگ آنلاین و نگهداری
نظارت بر نشت آببندها: نصب سنسورهای اختلاف فشار و غلظت گاز، برای پیشبینی خرابی آببند به صورت زمان واقعی؛
نظارت بر دما و لرزشها: نصب ترموکوپل و حسگرهای ارتعاشی در بخش یاتاقانها، همراه با سیستمهای PLC/SCADA پیشبینی اتوماتیک خطا؛
تحلیل روغنهای روانکار: نمونهبرداری دورهای برای آزمایش ویسکوزیته، مقدار اسید و آلودگیها برای ارزیابی استهلاک یا آلودگی؛
تعویض پیشگیرانه: بر اساس دادههای نظارتی و توصیههای تولیدکننده، قبل از رسیدن به پایان عمر کاری آببندها و روانکارها را تعویض کنید.
۵. نتیجهگیری و پیشنهادها
طراحی مخصوص: با توجه به دمای حداکثر شرایط کاری، خاصیت خوردگی محیط و دوره نگهداری، آببندی مناسب و روانکار مناسب را انتخاب کنید؛
محافظت چندلایه: استفاده از آببند مکانیکی دو سطحه یا آببند مغناطیسی به همراه آببند پرکننده، برای کاهش ریسک خرابی نقاط تنها؛
عملیات و نگهداری هوشمند: با استفاده از مانیتورینگ آنلاین و سیستمهای خودکار روغنکاری، پیشبینی زودهنگام و تأمین دقیق را عملی کنید؛
آموزش و تمرین: کارکنان باید مراحل نگهداری و اصول ایمنی در محیطهای دما بالا/ خوردگی را بهطور کامل درک کنند، تا ایمنی افراد و ماشینآلات تضمین شود.
با استفاده جامع از فناوریهای آببندی و روانکاری فوق، میتوان بهبود قابلتوجهی در اعتمادپذیری و عمر مفید فنها در محیطهای با دمای بالا و خورنده ایجاد کرد و به پایداری سیستمهای تهویه صنعتی کمک کرد.
