ارتقای سیستم تهویه

ارتقای سیستم تهویه زمانی ضرورت پیدا می‌کند که معدن در حال توسعه است، استانداردهای ایمنی سخت‌تر شده‌اند یا هزینه انرژی به شکل چشمگیری افزایش یافته است. بسیاری از معادن زیرزمینی با شبکه‌های تهویه‌ای کار می‌کنند که سال‌ها پیش طراحی شده و اکنون با شرایط فعلی تولید، عمق کارگاه‌ها و فناوری‌های جدید همخوانی کامل ندارد. در این شرایط، ارتقای سیستم تهویه نه فقط به معنای تعویض چند فن، بلکه بازنگری جامع در طراحی، تجهیزات و روش‌های کنترل است.

یکی از محورهای اصلی ارتقا، جایگزینی فن‌های قدیمی با فن‌های راندمان‌بالا و ضدانفجار جدید است. فن‌های جدید معمولاً از نظر طراحی پره، یاتاقان‌ها و توازن دینامیکی پیشرفته‌تر هستند و می‌توانند با مصرف انرژی کمتر، حجم هوا و فشار مورد نیاز را تأمین کنند. در برخی پروژه‌ها، تعویض فن‌های اصلی و موضعی همراه با بهینه‌سازی کانال‌ها و حذف تنگناهای جریان، کاهش قابل توجهی در مصرف برق و تلفات فشار ایجاد کرده است.

محور دیگر ارتقای سیستم تهویه، افزودن سامانه‌های پایش و کنترل هوشمند است. با نصب حسگرهای لرزش، دما، فشار و کیفیت هوا در نقاط کلیدی و اتصال آن‌ها به یک مرکز کنترل، می‌توان وضعیت شبکه تهویه را به صورت لحظه‌ای زیر نظر داشت. این اطلاعات اجازه می‌دهد تا سرعت فن‌ها بر اساس نیاز واقعی تنظیم شود، مسیرهای هوا بهینه گردد و از وقوع شرایط خطرناک قبل از تبدیل شدن به حادثه جلوگیری شود. در کنار آن، ثبت داده‌ها برای برنامه‌ریزی نگهداری و تحلیل طولانی‌مدت عملکرد سیستم بسیار ارزشمند است.

ارتقای سیستم تهویه همچنین فرصتی برای بازنگری در طرح کلی شبکه هوا است. با تغییر مسیرهای استخراج، حفر تونل‌های جدید یا بستن کارگاه‌های قدیمی، می‌توان مسیرهای رفت و برگشت هوا را بازطراحی کرد تا طول مسیرها کاهش یابد، مناطق راکد حذف شود و تعادل فشار در شاخه‌های مختلف برقرار گردد. نتیجه نهایی ارتقای سیستم تهویه، شبکه‌ای است که هم با تولید فعلی و آینده معدن سازگار است و هم ایمنی، صرفه‌جویی انرژی و قابلیت کنترل بالاتری را برای بهره‌بردار فراهم می‌آورد.