فن تهویه زیرزمینی

فن تهویه زیرزمینی به طور ویژه برای فضاهای بسته و عمیق طراحی شده است که در آن‌ها جریان طبیعی هوا کافی نیست. در معادن، تونل‌ها و سایر تأسیسات زیرزمینی، تجمع گاز، گرما و گرد و غبار می‌تواند به سرعت شرایط خطرناک ایجاد کند. فن تهویه زیرزمینی با ایجاد جریان پیوسته هوای تازه و تخلیه هوای آلوده، شرایط را در محدوده استاندارد نگه می‌دارد و از بروز حوادث ناشی از کمبود اکسیژن و افزایش غلظت گازهای مضر جلوگیری می‌کند.

این نوع فن می‌تواند در نقاط مختلف شبکه زیرزمینی به کار گرفته شود. در دهانه‌های ورودی، فن‌های اصلی جریان کلی هوا را برقرار می‌کنند و در راهگاه‌های طولی و کارگاه‌های استخراج، فن‌های موضعی، هوای تازه را به محل کارگران و تجهیزات می‌رسانند. انتخاب ظرفیت فن تهویه زیرزمینی بر اساس حجم مورد نیاز هوا، طول مسیر، مقاومت کانال‌ها و نوع عملیات انجام می‌شود تا تعادل میان ایمنی و مصرف انرژی برقرار گردد.

فن تهویه زیرزمینی به دلیل شرایط سخت محیطی باید با بدنه مقاوم، پروانه‌های مستحکم و یاتاقان‌های مناسب تولید شود. رطوبت بالا، گرد و غبار سنگین و احتمال حضور گازهای قابل اشتعال، سازنده را ملزم می‌کند از مواد و پوشش‌هایی استفاده کند که در برابر خوردگی و سایش مقاومت داشته باشند. در معادن زغال‌سنگ و معادن با خطر انفجار، استفاده از مدل‌های دارای ساختار مناسب برای محیط‌های خطرناک، بخشی جدایی‌ناپذیر از طرح تهویه است.

بهره‌برداری ایمن از فن تهویه زیرزمینی مستلزم پایش مداوم وضعیت کارکرد آن است. بررسی لرزش، صدای غیرعادی، دمای یاتاقان‌ها و مقدار جریان الکتریکی، نشانه‌های مهمی هستند که وضعیت سلامت فن را نشان می‌دهند. با برنامه‌ریزی نگهداری پیشگیرانه، تمیزکاری دوره‌ای و تعویض به‌موقع قطعات فرسوده، می‌توان از توقف‌های ناگهانی جلوگیری کرد. در نهایت، فن تهویه زیرزمینی به عنوان یکی از عناصر اصلی سیستم تهویه، نقشی کلیدی در تأمین محیط کاری ایمن و قابل اعتماد در معدن دارد.