فناوری روانکاری

فناوری روانکاری نقش اساسی در عملکرد پایدار فن‌ها و سامانه‌های تهویه در معادن و واحدهای صنعتی دارد. یاتاقان‌ها، محور و قطعات دوار تحت بار و سرعت بالا کار می‌کنند و در صورت نبود روانکاری مناسب، به سرعت دچار سایش، افزایش دما و خرابی می‌شوند. در شرایط سخت معدن، که گرد و غبار، رطوبت و تغییرات دما وجود دارد، استفاده از فناوری روانکاری مناسب برای حفظ کارایی فن و جلوگیری از توقف‌های ناگهانی ضروری است.

در طراحی سامانه روانکاری، نوع روغن یا گریس با توجه به سرعت چرخش، بار وارد بر یاتاقان و دمای کاری انتخاب می‌شود. در برخی فن‌ها از روانکاری دستی دوره‌ای استفاده می‌شود و در برخی دیگر سامانه روانکاری مرکزی یا خودکار در نظر گرفته می‌شود. انتخاب روغن با گرانروی مناسب و افزودنی‌های مقاوم در برابر اکسید شدن و خوردگی، به کاهش سایش و جلوگیری از تخریب سطحی کمک می‌کند. همچنین استفاده از درپوش‌ها و آب‌بندها برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل یاتاقان، بخشی از فناوری روانکاری محسوب می‌شود.

برنامه نگهداری فناوری روانکاری شامل زمان‌بندی منظم برای تعویض روغن یا گریس، کنترل نشتی، بررسی رنگ و بوی روانکار و ثبت سوابق است. تغییر رنگ شدید، وجود ذرات فلزی یا افزایش غیر عادی دما می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در روانکاری یا آغاز خرابی باشد. در سامانه تهویه معدن، که فن‌ها به صورت طولانی مدت کار می‌کنند، بی‌توجهی به این نشانه‌ها ممکن است به از کار افتادن ناگهانی فن اصلی یا فن موضعی منجر شود و تهویه ایمن تونل‌ها را مختل کند.

به‌کارگیری فناوری روانکاری پیشرفته در کنار حسگرهای دما و لرزش، امکان پایش وضعیت یاتاقان‌ها را در طول بهره‌برداری فراهم می‌کند. با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، می‌توان زمان مناسب برای تعویض روانکار یا تعمیر یاتاقان را پیش‌بینی کرد و از توقف ناگهانی جلوگیری نمود. به این ترتیب، فناوری روانکاری به عنوان بخشی مهم از مدیریت فنی سامانه تهویه معدن و صنعت، هم در افزایش عمر تجهیزات و هم در بهبود ایمنی و صرفه‌جویی انرژی نقش مستقیم دارد.