پایش هوشمند

پایش هوشمند گامی فراتر از پایش ساده در سامانه‌های تهویه معدن است و با استفاده از حسگرها، ثبت داده و تحلیل خودکار، تصویر دقیقی از وضعیت فن‌ها و کیفیت هوا ارائه می‌دهد. در این رویکرد، اطلاعات مربوط به لرزش، دما، جریان الکتریکی، فشار، حجم هوا، غلظت گاز و گرد و غبار به طور پیوسته جمع‌آوری و در سامانه‌ای مرکزی ذخیره و تحلیل می‌شود. هدف پایش هوشمند، تشخیص زودهنگام تغییرات غیرعادی و جلوگیری از تبدیل آن‌ها به خرابی یا حادثه است.

در شبکه تهویه مجهز به پایش هوشمند، هر فن و شاخه اصلی کانال، به حسگرهای مناسب مجهز می‌شود. داده‌های جمع‌آوری‌شده به‌صورت لحظه‌ای به مرکز کنترل ارسال و با مقادیر مرجع مقایسه می‌شود. اگر الگوریتم‌های تحلیل تشخیص دهند روند لرزش یک فن به‌تدریج در حال افزایش است، یا دمای یاتاقان‌ها از حد مجاز بالاتر رفته، هشدار صادر می‌شود تا تیم نگهداری قبل از توقف ناگهانی فن اقدام کند. به همین ترتیب، تغییر ناگهانی در حجم هوا یا افزایش غلظت گاز در بخشی از شبکه نیز به سرعت نمایان می‌شود.

پایش هوشمند زمینه‌ساز اجرای نگهداری پیش‌بینانه در سامانه تهویه است. به جای آن‌که تعمیرات تنها پس از خرابی انجام شود، داده‌های جمع‌آوری‌شده کمک می‌کند زمان مناسب برای بازدید، تعویض قطعات و تنظیم مجدد را پیش‌بینی کنیم. این رویکرد، هم از توقف‌های ناخواسته جلوگیری می‌کند و هم هزینه‌های نگهداری را بهینه می‌سازد. در معادن زیرزمینی، که توقف فن اصلی می‌تواند ایمنی را به خطر اندازد، این مزیت اهمیت ویژه‌ای دارد.

افزون بر این، پایش هوشمند به مدیران امکان می‌دهد مصرف انرژی و کارایی شبکه تهویه را نیز ارزیابی کنند. با تحلیل رابطه میان سرعت فن‌ها، فشار شبکه و کیفیت هوا، می‌توان تنظیمات را به گونه‌ای تغییر داد که در عین حفظ ایمنی، مصرف برق کاهش یابد. در نتیجه، پایش هوشمند نه تنها ابزاری برای افزایش ایمنی تهویه است، بلکه وسیله‌ای مؤثر برای بهبود بهره‌وری انرژی و مدیریت علمی سامانه تهویه معدن به شمار می‌آید.