تهویه معادن فلزی یکی از مهمترین بخشهای طراحی و بهرهبرداری این نوع معادن است. معادن فلزی به دلیل عمق زیاد، پیچیدگی شبکه تونلها و استفاده از ماشینآلات سنگین، نیازمند سیستم تهویهای هستند که بتواند هوای تازه را به تمام نقاط فعال معدن رسانده و همزمان هوای آلوده، گرم و غبارآلود را بهطور مؤثر تخلیه کند. نبود تهویه مناسب میتواند به افزایش دما، تجمع گازهای مضر و کاهش دید ناشی از گرد و غبار منجر شود و ایمنی کارگران و تجهیزات را به خطر اندازد.
در تهویه معادن فلزی، معمولاً از ترکیب فنهای اصلی سطحی و فنهای موضعی استفاده میشود. فنهای اصلی در دهانه شفت یا شیبراهه نصب شده و حجم عمده جریان هوا را تأمین میکنند، در حالی که فنهای موضعی در نزدیکی جبهههای استخراج، کارگاههای حفاری و نقاطی با تهویه دشوار مستقر میشوند. طراحی شبکه کانالهای تهویه، تعیین مسیرهای رفت و برگشت هوا و نصب دریچههای کنترل، همگی باید بر اساس محاسبه دقیق حجم مورد نیاز هوا برای هر ناحیه انجام شود.
ویژگی دیگر معادن فلزی، تولید گرما و گرد و غبار ناشی از ماشینآلات حفاری، بارگیری، حمل و خردایش است. فنهای تهویه باید توانایی کنترل دما و رقیقسازی گرد و غبار را داشته باشند تا شرایط آسایش نسبی و دید کافی برای کارگران فراهم شود. در مناطقی که امکان حضور گازهای قابل اشتعال یا مواد شیمیایی خورنده وجود دارد، استفاده از فنهای مقاوم در برابر خوردگی و در صورت نیاز فنهای با طراحی ضدانفجار ضروری است.
برای ارتقای کارایی سیستم تهویه معادن فلزی، بهکارگیری فنهای با راندمان بالا، استفاده از سامانه تنظیم دور، و پایش آنلاین وضعیت فنها و جریان هوا توصیه میشود. تحلیل دادههای بهدستآمده از سنسورهای فشار، سرعت هوا، دما و گاز، این امکان را میدهد که تقسیم جریان در شبکه کانال تنظیم و مصرف انرژی بهینه شود. همچنین برنامهریزی نگهداری پیشگیرانه و آموزش کارکنان در زمینه استفاده درست از دروازههای تهویه و مسیرهای جریان هوا، نقش مهمی در حفظ پایداری و ایمنی سیستم تهویه معادن فلزی دارد.