atölye egzoz havalandırması

Atölye egzoz havalandırması, maden işletmelerinde yerüstü bakım ve üretim atölyelerinde ortaya çıkan duman, yağ buharı, kaynak gazı ve tozun kontrollü biçimde uzaklaştırılmasını sağlayan önemli bir havalandırma sistemidir. Yeraltı ocaklarında kullanılan ekipmanların bakım ve onarımı genellikle yüzeydeki atölyelerde yapılır. Bu alanlarda yoğun kaynak çalışmaları, taşlama, boya uygulamaları ve yağlama işlemleri yürütüldüğü için, iç ortam havası kısa sürede kirlenebilir ve çalışanların sağlığı olumsuz etkilenebilir.

Atölye egzoz havalandırma sisteminde temel amaç, kirli havayı çalışma alanından hızla çekmek ve yerine taze hava getirilmesini sağlamaktır. Bunun için duvar veya çatıya monte edilen egzoz fanları, kanal tipi fanlar ve noktaya yakın emiş davlumbazları kullanılır. Kaynak dumanı, makine egzozu ve solvent buharlarının yoğunlaştığı bölgelerde, lokal emiş davlumbazları ile kirli hava kaynakta yakalanır ve kanallar aracılığıyla dış ortama taşınır. Böylece hem solunabilir hava kalitesi yükselir hem de koku ve duman yoğunluğu azaltılır.

Maden atölyelerinde egzoz havalandırması projelendirilirken, atölyenin büyüklüğü, tavan yüksekliği, kullanılan makinelerin türü ve çalışma yoğunluğu dikkate alınmalıdır. Hava değişim sayısı, egzoz debisi ve taze hava besleme miktarı, yürürlükteki iş sağlığı ve güvenliği sınırlarını karşılayacak şekilde hesaplanmalıdır. Yetersiz egzoz kapasitesi, dumanın tavanda birikmesine ve çalışma alanına geri dönmesine neden olabilir; gereğinden fazla kapasite ise enerji kaybına yol açabilir.

Atölye egzoz havalandırma sistemleri, çoğu zaman taze hava girişleri ile birlikte planlanır. Pencereler, taze hava panjurları, ısıtma ve soğutma cihazları ile birlikte, atölye içinde dengeli bir hava akımı sağlanmalıdır. Egzoz fanı ile taze hava arasındaki denge iyi kurulmadığında, atölye içinde çekiş bozulabilir veya istenmeyen hava akımları oluşabilir. Bu nedenle proje aşamasında hava giriş ve çıkış noktalarının yerleşimi dikkatle belirlenmelidir.

Düzenli bakım kapsamında egzoz kanalları, fan kanatları ve filtre elemanları belirli periyotlarla temizlenmelidir. Özellikle yağ buharı ve metal tozu içeren sistemlerde, kanal içlerinde biriken tabakalar hem yangın riskini artırır hem de egzoz kapasitesini düşürür. Fanların titreşim ve gürültü seviyeleri izlenmeli, yatak ve bağlantı elemanları kontrol edilmelidir. Bu önlemler sayesinde atölye egzoz havalandırması, maden işletmelerinin yerüstü çalışma alanlarında güvenli ve sağlıklı bir ortam sunar.