Maden tipi patlamaya dayanıklı fan, yeraltı ocaklarının zorlu koşullarını ve yüksek güvenlik gereksinimlerini karşılamak için geliştirilen özel bir havalandırma çözümüdür. Kömür madenlerinde metan gazı, kömür tozu ve diğer patlayıcı karışımların sürekli kontrol altında tutulması zorunludur. Bu nedenle kullanılan fanların hem mekanik hem elektriksel açıdan patlamaya dayanıklı standartlara uygun olması, iş güvenliği açısından hayati önem taşır.
Bu tip fanların gövdesi kalın sacdan imal edilir ve alev sızdırmaz bağlantı yüzeyleri ile güçlendirilir. Elektrik motoru, klemens kutusu, kablo girişleri ve kumanda elemanları, patlayıcı atmosferin bulunduğu ortamda kıvılcım oluşturmayacak şekilde korunur. Motor-soğutma sistemleri, aşırı ısınmayı önlemek ve yüzey sıcaklıklarının izin verilen sınırlar içinde kalmasını sağlamak üzere tasarlanır. Böylece maden tipi patlamaya dayanıklı fan, hem normal işletme koşullarında hem de olası arıza durumlarında yüksek güvenlik düzeyi sunar.
Maden havalandırma projelerinde bu fanlar, ana havalandırma sistemiyle birlikte çalışacak şekilde konumlandırılır. Bazı durumlarda, ocak girişinde ana fanlar taze havayı çekerken, maden içindeki lokal patlamaya dayanıklı fanlar, üretim ayaklarına ve hazırlık galerilerine ilave hava desteği sağlar. Bu sayede gaz yoğunluğu kontrol altında tutulur, zararlı gazlar seyreltilebilir ve işçi sağlığı için gerekli oksijen seviyesi korunur.
Maden tipi patlamaya dayanıklı fan seçimi yapılırken, hava ihtiyacı, basınç kayıpları, galeri uzunlukları, kesit alanları ve zaman içindeki üretim artışı dikkate alınır. Fanın karakteristik eğrisi, madenin havalandırma eğrisiyle uyumlu olmalıdır. Bu uyum, fanın verimli bir çalışma noktasında görev yapmasını ve enerji tüketiminin optimize edilmesini sağlar. Ayrıca, yedek fan konfigürasyonları ve acil durum senaryoları da tasarım aşamasında değerlendirilmelidir.
Periyodik bakım kapsamında yatak yağlamaları, titreşim ölçümleri, kanat yüzeyi kontrolleri ve elektriksel bağlantıların gözden geçirilmesi gerekir. Patlamaya dayanıklı yapı bozulmamalı, gövde ve bağlantı yüzeylerinde deformasyon ya da çatlak oluşmamalıdır. Tüm bu önlemlerle maden tipi patlamaya dayanıklı fan, yeraltı işletmelerinde uzun yıllar güvenli ve kararlı hizmet vermeye devam eder.